ยาเพร็พPrEP เป็นอีกหนึ่งวิธีที่ป้องกันเอชไอวี ก่อนสัมผัสเชื้อ ยาเพร็พPrEP เป็นยาต้านไวรัสแก่ผู้ที่ยังไม่ติดเชื้อเอชไอวี ผู้ที่จะได้รับยาต้านไวรัสนั้น จะต้องเป็นกลุ่มเป้าหมายที่เสี่ยงต่อการติดเชื้อเอชไอวี หรือเสี่ยงต่อการสัมผัสโรค เพื่อป้องกันโอกาสเสี่ยงต่อการติดเชื้อ วันนี้เราจะมาพูดถึงเกี่ยวกับ PrEP On-Demand
PrEP On-Demandคืออะไร ?
PrEP On-Demandเพร็พตามความต้องการ คือ ยาต้านไวรัสเอชไอวี “ก่อน” สัมผัสเชื้อ โดยมีกลไกการทำงานที่จะเข้าไปยับยั้งการเพิ่มจำนวนของเชื้อไวรัสเอชไอวี ที่อาจเข้ามาในร่างกาย ทำให้ไวรัสฯ ไม่สามารถเจริญเติบโต และถูกกำจัดออกไปจากร่างกาย ยาสูตรนี้ เหมาสำหรับผู้ที่ วางแผนการมีเพศสัมพันธ์ได้
วิธีการทานยาPrEP On-Demand
- ทาน 2 เม็ดแรก ก่อนมีเพศสัมพันธ์ 2 – 24 ชั่วโมง
- ทาน 1 เม็ด หลังทานยาครั้งแรก 24 ชั่วโมง
- ทานอีก 1 เม็ด หลังทานยาครั้งแรก 48 ชั่วโมง
เพร็พ (PrEP) เหมาะสำหรับใครบ้าง
- ผู้ที่เปลี่ยนคู่นอนบ่อย
- ผู้ที่มีคู่นอนผลเลือดต่าง
- ผู้ที่ทำงานบริการทางเพศ
- ผู้ที่ใช้สารเสพติดชนิดฉีด
- ชายที่มีเพศสัมพันธ์กับชาย
- ผู้ที่เคยรับ ยาเป๊ป (PEP) บ่อยครั้ง
- ผู้ที่มีเพศสัมพันธ์โดยไม่สวมถุงยางอนามัย
ข้อดีของ PrEP On-Demand
- สะดวกต่อการใช้ เนื่องจากไม่จำเป็นต้องรับประทานทุกวัน
- เหมาะสำหรับผู้ที่ไม่สามารถรับประทานยาทุกวันได้ เช่น ผู้ที่ลืมรับประทานยาบ่อยๆ
- เหมาะสำหรับผู้ที่มีความเสี่ยงไม่บ่อยนัก
การทาน PrEP มีกี่วิธี ?
PrEP มีวีธีการทานอยู่ 2 วิธี ได้แก่
- Daily PrEP
- On Demand PrEP
รับเพร็พ (PrEP) มีขั้นตอนอย่างไร?
ก่อนการรับยาเพร็พ PrEP ต้องมีการปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญก่อนเสมอ พร้อมกับ ตรวจเลือด เพื่อให้แน่ใจว่าไม่มีการติดเชื้อเอชไอวีมาก่อน รวมถึงการทำงานของตับและไตต้องอยู่ในเกณฑ์ปกติ โดยจะต้องทานยาอย่างต่อเนื่องตามแพทย์แนะนำ ซึ่งในระหว่างทานยาเพร็พ ผู้รับยาจะต้องปฏิบัติตามคำแนะนำของแพทย์อย่างเคร่งครัด และมีวินัยในการติดตามผลเลือดเพื่อยืนยันว่าไม่มีการติดเชื้อเอชไอวี
PrEP ไม่เหมาะสำหรับใคร ?
ผู้ที่ควรหลีกเลี่ยงการใช้ยา PrEP ได้แก่
- ผู้ที่มีปัญหาเกี่ยวกับ ตับ
- ผู้ที่มีปัญหาเกี่ยวกับ ไต
- ผู้ที่แพ้ยา TDF หรือ FTC
ข้อแตกต่างระหว่าง PrEP On-Demand กับPrEP Daily
| On-Demand | ทานก่อนเสี่ยง 2-24 ชั่วโมง | ทานวันแรก 2 เม็ด วันที่สอง 1 เม็ด วันที่สาม 1 เม็ด | ราคาถูกกว่าแบบ Daily |
| Daily | ทานก่อนเสี่ยง 7 วัน | ทานทุกวัน วันละ 1 เม็ด ต่อเนื่อง 30 วัน | ราคาแพงกว่าแบบ On-Demand |
ผลข้างเคียงของการกินเพร็พ (PrEP)
โดยส่วนใหญ่ผู้ที่ทานยาเพร็พ มักจะไม่มีผลข้างเคียงใดๆ ซึ่งจากสถิติผู้ที่มีอาการข้างเคียงพบได้น้อยมากและไม่ส่งผลที่อันตรายต่อร่างกาย อาจแสดงอาการ คลื่นไส้ ปวดศีรษะ ท้องเสีย หรือเบื่ออาหาร หลังจากนั้นอาการจะดีขึ้นเมื่อทานยาต่อเนื่องประมาณ 2 – 3 สัปดาห์ หากในกรณีที่มีความผิดปกตินอกเหนือที่กล่าวมาหรือรุนแรงมากขึ้นควรปรึกษาแพทย์โดยด่วน
เพร็พ PrEP สามารถป้องกันเอขไอวีได้เกือบ 100% แต่ไม่สามารถป้องกันโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์อื่น ๆ แพทย์ผู้เชี่ยวชาญจึงแนะนำให้ใช้ถุงยางอนามัย ควบคู่กันไปด้วยกับการทานเพร็พ PrEP เพื่อจะได้ป้องกันทั้งเอชไอวีและป้องกัน โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์อื่น ๆ
