โรคหนองใน เป็นโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ (STI) ที่พบได้บ่อย เกิดจากการติดเชื้อแบคทีเรีย ในระยะแรก ผู้ที่ติดเชื้อหนองใน มักไม่มีอาการชัดเจน ในผู้หญิงเชื้อนี้สามารถเกิดขึ้นได้ในปากมดลูก ทวารหนัก หรือคอหอย ส่วนในผู้ชายสามารถเกิดได้ในท่อปัสสาวะ (ภายในองคชาติ) ทวารหนัก หรือคอหอยเช่นกัน โรคหนองใน เป็นโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ที่พบได้ทั้งในผู้ชายและผู้หญิง และสามารถก่อให้เกิดความเสียหายร้ายแรงต่อระบบสืบพันธุ์ของผู้หญิงได้อย่างถาวร ซึ่งอาจทำให้มีบุตรยากหรือไม่สามารถตั้งครรภ์ได้ในอนาคต นอกจากนี้ โรคหนองใน ยังสามารถก่อให้เกิดการตั้งครรภ์นอกมดลูก ซึ่งอาจเป็นอันตรายถึงชีวิตได้ บทความนี้จะอธิบายว่า โรคหนองในคืออะไร ?
อะไรบ้างที่ทำให้เกิดโรคหนอง?
โรคหนองใน เป็นโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ (STI) ที่เกิดจากแบคทีเรียชนิดหนึ่งชื่อว่า Chlamydia trachomatis
การติดเชื้อ Chlamydia แพร่กระจายผ่านการสัมผัสทางเพศ เมื่อของเหลวในช่องคลอดหรืออสุจิที่มีเชื้อแบคทีเรียจาก Chlamydia ถูกส่งผ่านจากคนหนึ่งไปยังอีกคนหนึ่ง การสัมผัสทางเพศหมายถึงการมีเพศสัมพันธ์ทุกรูปแบบ รวมถึงการมีเพศสัมพันธ์ที่ไม่เกี่ยวข้องกับการสอดใส่หรือการหลั่ง โดยมีวิธีต่าง ๆ ที่ของเหลวจากอวัยวะเพศของคนหนึ่งสามารถแพร่เชื้อแบคทีเรียที่ทำให้เกิด Chlamydia ไปยังอีกคนได้ ดังนี้
- การมีเพศสัมพันธ์ทางช่องคลอด: แบคทีเรียถูกส่งผ่านจากอวัยวะเพศชายไปยังช่องคลอดของคู่รัก หรือจากช่องคลอดไปยังอวัยวะเพศชาย
- การมีเพศสัมพันธ์ทางทวารหนัก: แบคทีเรียถูกส่งผ่านจากอวัยวะเพศชายไปยังทวารหนักของคู่รัก หรือจากทวารหนักไปยังอวัยวะเพศชาย
- การมีเพศสัมพันธ์ทางปาก: แบคทีเรียถูกส่งผ่านจากปากของคนหนึ่งไปยังอวัยวะเพศ ช่องคลอด หรือทวารหนักของอีกคนหนึ่ง หรือในทางกลับกัน
- การใช้ของเล่นทางเพศ: แบคทีเรียสามารถถูกส่งผ่านจากของเล่นที่ติดเชื้อไปยังปาก อวัยวะเพศ ช่องคลอด หรือทวารหนักของผู้ใช้
- การกระตุ้นอวัยวะเพศหรือทวารหนักด้วยมือ: แม้ว่าจะพบได้น้อยกว่า แต่ของเหลวในช่องคลอดหรืออสุจิที่ติดเชื้ออาจสัมผัสกับดวงตาของคนหนึ่งและทำให้เกิดการติดเชื้อที่เรียกว่าเยื่อบุตาอักเสบ (conjunctivitis) ได้ ตัวอย่างเช่น หากคุณสัมผัสอวัยวะเพศของผู้ที่ติดเชื้อแล้วขยี้ตาโดยไม่ได้ล้างมือ
หนองใน แพร่กระจายอย่างไร?
คุณสามารถติดเชื้อ หนองใน ได้โดยการมีเพศสัมพันธ์ทางช่องคลอด ทางทวารหนัก หรือทางปากกับผู้ที่ติดเชื้อ นอกจากนี้ยังสามารถติดเชื้อได้จากการสัมผัสอวัยวะเพศ นั่นหมายความว่าคุณสามารถติดเชื้อ Chlamydia จากผู้ที่มีเชื้อได้หากอวัยวะเพศของคุณสัมผัสกัน แม้จะไม่มีการสอดใส่หรือการหลั่งก็ตาม
- หากคู่ของคุณเป็นเพศชาย คุณยังสามารถติดเชื้อ Chlamydia ได้แม้ว่าเขาจะไม่ได้หลั่ง
- หากคุณเคยติดเชื้อ Chlamydia และได้รับการรักษาแล้ว คุณยังคงสามารถติดเชื้อซ้ำได้ หากคุณมีเพศสัมพันธ์โดยไม่ป้องกันกับผู้ที่ติดเชื้อ
- หากคุณกำลังตั้งครรภ์ คุณสามารถส่งผ่านเชื้อ Chlamydia ไปยังทารกได้ในระหว่างการคลอด
หนองใน ไม่สามารถแพร่กระจายได้ผ่านการจูบ การกอด การใช้ผ้าขนหนูร่วมกัน หรือการใช้ห้องน้ำร่วมกับผู้ที่ติดเชื้อ
วิธีลดความเสี่ยงในการติดเชื้อหนองใน?
วิธีเดียวที่จะหลีกเลี่ยงการติดโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ได้อย่างแน่นอนคือการงดมีเพศสัมพันธ์ทางช่องคลอด ทางทวารหนัก หรือทางปาก แต่หากคุณมีเพศสัมพันธ์ คุณสามารถลดโอกาสในการติดเชื้อ Chlamydia ได้ด้วยวิธีดังต่อไปนี้
- ใช้ถุงยางอนามัยชนิดลาเท็กซ์ทุกครั้งที่มีเพศสัมพันธ์: การใช้ถุงยางอนามัยอย่างถูกวิธีทุกครั้งสามารถช่วยลดความเสี่ยงของการติดเชื้อได้
- ใช้วิธีป้องกันด้วยอุปกรณ์ปิดกั้น: การใช้ถุงยางอนามัย แผ่นยางบาง (dental dam) หรืออุปกรณ์ปิดกั้นอื่นๆ ทุกครั้งที่มีเพศสัมพันธ์ทางปาก ทางช่องคลอด หรือทางทวารหนัก จะช่วยลดความเสี่ยงในการติดเชื้อได้อย่างมีประสิทธิภาพ
- ตรวจเชื้ออย่างสม่ำเสมอ: การตรวจคัดกรองโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์เป็นประจำสามารถช่วยป้องกันการแพร่เชื้อ Chlamydia และทำให้คุณได้รับการรักษาได้ทันเวลา แพทย์สามารถช่วยแนะนำความถี่ในการตรวจตามระดับความเสี่ยงของคุณได้
- สื่อสารกับคู่นอนของคุณ: การมีคู่นอนหลายคนสามารถเพิ่มความเสี่ยงในการติดเชื้อ Chlamydia และโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์อื่นๆ ได้ แต่คุณสามารถลดความเสี่ยงได้ด้วยการพูดคุยเกี่ยวกับการป้องกันโรคและใช้วิธีป้องกันด้วยอุปกรณ์ปิดกั้นทุกครั้งที่มีเพศสัมพันธ์
- หลีกเลี่ยงการใช้ของเล่นทางเพศร่วมกัน: หากจำเป็นต้องใช้ของเล่นทางเพศร่วมกัน ให้ทำความสะอาดของเล่นให้เรียบร้อยทุกครั้งหลังการใช้ และสวมถุงยางอนามัยเพื่อความปลอดภัย
ใครบ้างที่เสี่ยงต่อโรคหนองใน?
หนองใน พบได้บ่อยในกลุ่มคนอายุน้อย โดยเฉพาะในผู้หญิงวัยรุ่นและวัยผู้ใหญ่ตอนต้น ผู้ที่มีความเสี่ยงในการติดเชื้อหนองใน มากขึ้นได้แก่
- ผู้ที่ไม่ใช้ถุงยางอนามัยอย่างสม่ำเสมอทุกครั้งที่มีเพศสัมพันธ์
- ผู้ที่มีคู่นอนหลายคน
- ผู้ที่เคยมีประวัติการติดเชื้อ หนองใน หรือโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ (STI) อื่นๆ
หนองใน อาการ
หนองใน มักไม่มีอาการ ทำให้คุณอาจไม่รู้ว่าตนเองติดเชื้อ ผู้ที่ติดเชื้อ หนองใน แม้ไม่มีอาการก็ยังสามารถแพร่เชื้อให้ผู้อื่นได้ หากมีอาการ อาการเหล่านี้มักจะปรากฏหลังจากมีเพศสัมพันธ์กับผู้ติดเชื้อเป็นเวลาหลายสัปดาห์ โดยปกติแล้ว อาการจะปรากฏภายใน 1 ถึง 3 สัปดาห์หลังการสัมผัสเชื้อ
อาการของ หนองใน ในผู้หญิง
- ตกขาวผิดปกติที่มีกลิ่น
- มีเลือดออกระหว่างรอบเดือน
- ปวดประจำเดือน
- ปวดท้องร่วมกับมีไข้
- เจ็บเมื่อมีเพศสัมพันธ์
- รู้สึกแสบร้อนเวลาปัสสาวะ
- คันหรือแสบร้อนบริเวณรอบๆ ช่องคลอด
- ปวดเมื่อปัสสาวะ
- หากการติดเชื้อลุกลาม อาจทำให้ปวดท้องน้อย ปวดขณะมีเพศสัมพันธ์ คลื่นไส้ หรือมีไข้ได้
อาการของ หนองใน ในผู้ชาย
- มีของเหลวใสหรือขุ่นจำนวนเล็กน้อยออกจากปลายองคชาติ
- ปวดเมื่อปัสสาวะ
- แสบร้อนหรือคันรอบๆ ปลายองคชาติ
- ปวดและบวมบริเวณอัณฑะ
การมีเพศสัมพันธ์โดยไม่ป้องกันอาจทำให้ติดเชื้อ หนองใน ในส่วนอื่นๆ ของร่างกาย เช่น ทวารหนัก คอหอย และดวงตา
สัญญาณของการติดเชื้อ หนองใน ที่ทุกเพศอาจสังเกตได้
หนองใน สามารถส่งผลกระทบต่อส่วนต่าง ๆ ของร่างกายนอกเหนือจากอวัยวะสืบพันธุ์ เช่น
- ทวารหนัก: อาจมีอาการปวด ไม่สบาย เลือดออก หรือมีของเหลวคล้ายเมือกออกจากทวารหนัก
- ลำคอ: อาจมีอาการเจ็บคอ แต่ส่วนใหญ่เชื้อแบคทีเรียในลำคอมักไม่แสดงอาการชัดเจน
- ดวงตา: หากเชื้อ C. trachomatis เข้าสู่ดวงตา อาจทำให้เกิดอาการเยื่อบุตาอักเสบ (conjunctivitis) ซึ่งรวมถึงอาการตาแดง ปวดตา และมีของเหลวไหลออกจากตา
ภาวะแทรกซ้อนจากการติดเชื้อ หนองใน
การติดเชื้อ Chlamydia trachomatis อาจเกี่ยวข้องกับภาวะแทรกซ้อนต่างๆ ดังนี้
- โรคอักเสบในอุ้งเชิงกราน (Pelvic Inflammatory Disease – PID): PID คือการติดเชื้อในมดลูกและท่อนำไข่ที่ทำให้เกิดอาการปวดท้องน้อยและไข้ การติดเชื้อที่รุนแรงอาจต้องเข้ารับการรักษาที่โรงพยาบาลโดยใช้ยาปฏิชีวนะทางหลอดเลือดดำ PID สามารถทำให้เกิดความเสียหายต่อท่อนำไข่ รังไข่ และมดลูก รวมถึงปากมดลูก
- การติดเชื้อบริเวณอัณฑะ (Epididymitis): การติดเชื้อ Chlamydia สามารถทำให้เกิดการอักเสบในท่อที่ม้วนอยู่ข้างอัณฑะ (epididymis) ซึ่งทำให้เกิดไข้ ปวดถุงอัณฑะ และบวม
- การติดเชื้อในต่อมลูกหมาก: ในบางกรณีที่หายาก แบคทีเรีย Chlamydia อาจแพร่กระจายไปยังต่อมลูกหมากของผู้ชาย ซึ่งจะทำให้เกิดอาการปวดขณะมีเพศสัมพันธ์หรือหลังจากมีเพศสัมพันธ์ ไข้ หนาวสั่น ปัสสาวะเจ็บ และปวดหลังส่วนล่าง
- การติดเชื้อในทารก: การติดเชื้อ Chlamydia สามารถแพร่จากช่องคลอดของมารดาสู่ทารกในระหว่างการคลอด ทำให้ทารกเกิดปอดอักเสบหรือการติดเชื้อที่ตา
- การตั้งครรภ์นอกมดลูก (Ectopic Pregnancy): การตั้งครรภ์นอกมดลูกเกิดขึ้นเมื่อไข่ที่ได้รับการผสมพันธุ์ฝังตัวและเติบโตนอกมดลูก โดยส่วนใหญ่จะเป็นในท่อนำไข่ การตั้งครรภ์นี้ต้องได้รับการรักษาเพื่อป้องกันภาวะแทรกซ้อนที่อาจถึงขั้นเป็นอันตรายถึงชีวิต เช่น ท่อนำไข่แตก การติดเชื้อ Chlamydia จะเพิ่มความเสี่ยงในกรณีนี้
- ภาวะมีบุตรยาก (Infertility): การติดเชื้อ Chlamydia แม้ในกรณีที่ไม่มีอาการ อาจทำให้เกิดการทำลายและการอุดตันในท่อนำไข่ ซึ่งอาจทำให้ผู้หญิงมีปัญหามีบุตรยาก
- ข้ออักเสบที่เกิดจากการติดเชื้อ (Reactive Arthritis): ผู้ที่ติดเชื้อ Chlamydia trachomatis จะมีความเสี่ยงสูงขึ้นในการเป็นข้ออักเสบที่เกิดจากการติดเชื้อ หรือที่เรียกว่า Reiter’s syndrome ซึ่งมักส่งผลต่อข้อต่อ ดวงตา และท่อปัสสาวะ
เมื่อไรควรพบแพทย์
ควรพบแพทย์หากคุณมีอาการตกขาวจากช่องคลอด อวัยวะเพศ หรือทวารหนัก หรือหากคุณรู้สึกเจ็บขณะปัสสาวะ นอกจากนี้ หากคุณทราบว่าคู่นอนของคุณติดเชื้อหนองใน ก็ควรพบแพทย์เช่นกัน แพทย์อาจสั่งจ่ายยาปฏิชีวนะให้แม้คุณจะไม่มีอาการใด ๆ ก็ตาม
การวินิจฉัยหนองใน
การวินิจฉัยที่ใช้กันบ่อยที่สุดสำหรับการตรวจหาการติดเชื้อ หนองใน คือ การทดสอบการขยายกรดนิวคลีอิก (Nucleic Acid Amplification Test – NAAT) แพทย์จะเก็บตัวอย่างของเหลวโดยการป้ายตัวอย่างจากช่องคลอด/ปากมดลูก หรือเก็บตัวอย่างปัสสาวะ แล้วส่งตัวอย่างไปที่ห้องปฏิบัติการเพื่อตรวจหาสารก่อโรคที่ทำให้เกิด หนองใน แพทย์อาจทำการทดสอบในคลินิก หรืออาจขอให้คุณทำการทดสอบ หนองใน ที่บ้านตามคำแนะนำของแพทย์
เนื่องจากส่วนใหญ่ของผู้ติดเชื้อหนองใน มักไม่มีอาการ จึงสำคัญที่ต้องตรวจคัดกรองการติดเชื้อหนองใน แม้ว่าคุณจะไม่สังเกตเห็นอาการใด ๆ การตรวจคัดกรองควรทำเป็นประจำโดยเฉพาะในผู้หญิงที่มีความเสี่ยงสูง และผู้หญิงจะได้รับผลกระทบจากภาวะแทรกซ้อนที่รุนแรงมากกว่าเพศชาย ผู้ชายข้ามเพศและบุคคลที่ไม่ใช่ไบนารีที่มีช่องคลอดก็ควรได้รับการตรวจคัดกรองอย่างสม่ำเสมอเช่นกัน เนื่องจากพวกเขาอาจประสบกับภาวะแทรกซ้อนจากหนองใน เช่นเดียวกับผู้หญิง
การรักษาหนองใน
การติดเชื้อหนองใน สามารถรักษาได้ด้วยการใช้ยาปฏิชีวนะ ซึ่งจะทำให้การติดเชื้อหายขาด คุณอาจได้รับยาปฏิชีวนะในขนาดครั้งเดียว หรืออาจต้องรับประทานยาเป็นระยะเวลา 7 วัน ยาปฏิชีวนะไม่สามารถแก้ไขความเสียหายถาวรที่เกิดจากโรคนี้ได้ เพื่อป้องกันการแพร่กระจายเชื้อไปยังคู่นอน คุณไม่ควรมีเพศสัมพันธ์จนกว่าการติดเชื้อจะหายขาด หากคุณได้รับยาปฏิชีวนะในขนาดครั้งเดียว คุณควรรอ 7 วันหลังจากการใช้ยาเสร็จเพื่อมีเพศสัมพันธ์อีกครั้ง หากคุณต้องรับประทานยาเป็นเวลา 7 วัน คุณไม่ควรมีเพศสัมพันธ์จนกว่าจะใช้ยาครบทุกขนาด การติดเชื้อหนองใน อาจเกิดขึ้นซ้ำได้ ดังนั้นคุณควรได้รับการทดสอบอีกครั้งประมาณสามเดือนหลังการรักษา
หนองในรักษาหายไหม ?
หนองในสามารถรักษาหายได้ด้วยการรักษาที่เหมาะสม การใช้ยาปฏิชีวนะที่แพทย์สั่งให้ครบตามขนาดและระยะเวลาที่กำหนดเป็นสิ่งสำคัญ เพื่อหยุดการติดเชื้อและลดความเสี่ยงที่จะเกิดภาวะแทรกซ้อนในอนาคต คุณไม่ควรแบ่งปันยาปฏิชีวนะสำหรับการรักษาหนองใน กับผู้อื่น
การติดเชื้อหนองในซ้ำเป็นเรื่องที่พบได้บ่อย ดังนั้นคุณควรได้รับการทดสอบอีกครั้งประมาณสามเดือนหลังจากการรักษา แม้ว่าเพื่อนหรือคู่นอนของคุณจะได้รับการรักษาแล้วก็ตาม
หนองในใช้เวลารักษานานแค่ไหน?
การติดเชื้อ หนองใน จะหายไปภายในหนึ่งถึงสองสัปดาห์หากได้รับการรักษาที่เหมาะสม โดยการใช้ยาปฏิชีวนะอย่างครบถ้วนและตรงตามคำแนะนำของแพทย์ เป็นสิ่งสำคัญที่จะต้องรับประทานยาทุกขนาดที่แพทย์สั่งเพื่อกำจัดการติดเชื้อ อย่ามีเพศสัมพันธ์ระหว่างการรักษาเพราะอาจทำให้ติดเชื้อซ้ำได้
หนองใน หายเองได้ไหม?
คุณไม่ควรรอให้ หนองใน หายไปเอง การติดเชื้อ Chlamydia ที่ไม่ได้รับการรักษาอาจทำให้เกิดความเสียหายร้ายแรงต่อสุขภาพของคุณ หากคุณมีเพศสัมพันธ์ คุณอาจแพร่เชื้อไปยังผู้อื่น ซึ่งทำให้พวกเขามีความเสี่ยงที่จะประสบกับภาวะแทรกซ้อนที่รุนแรงเช่นกัน
หนองใน ป้องกันได้อย่างไร ?
วิธีที่แน่นอนที่สุดในการป้องกันการติดเชื้อ Chlamydia คือการงดกิจกรรมทางเพศ แต่หากไม่สามารถงดได้ คุณสามารถทำตามขั้นตอนดังนี้
- ใช้ถุงยางอนามัย: ใช้ถุงยางอนามัยจากยางธรรมชาติสำหรับผู้ชาย หรือถุงยางอนามัยจากโพลียูรีเทนสำหรับผู้หญิงในทุกการสัมผัสทางเพศ การใช้ถุงยางอนามัยอย่างถูกวิธีในทุกครั้งที่มีเพศสัมพันธ์จะช่วยลดความเสี่ยงในการติดเชื้อได้ แต่ไม่สามารถขจัดความเสี่ยงได้ทั้งหมด
- จำกัดจำนวนคู่เซ็กส์: การมีคู่เซ็กส์หลายคนจะเพิ่มความเสี่ยงในการติดเชื้อ Chlamydia และโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์อื่น ๆ
- ตรวจคัดกรองเป็นประจำ: หากคุณมีเพศสัมพันธ์ โดยเฉพาะหากมีคู่เซ็กส์หลายคน ควรพูดคุยกับแพทย์เกี่ยวกับการตรวจคัดกรอง Chlamydia และโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์อื่น ๆ อย่างสม่ำเสมอ
- หลีกเลี่ยงการล้างช่องคลอด: การล้างช่องคลอด (douching) จะทำให้จำนวนแบคทีเรียที่ดีในช่องคลอดลดลง ซึ่งอาจเพิ่มความเสี่ยงในการติดเชื้อ
- หลีกเลี่ยงการมีเพศสัมพันธ์ทางปาก หรือใช้การป้องกันในการมีเพศสัมพันธ์ทางปาก จนกว่าคุณและคู่เซ็กส์ใหม่จะได้รับการตรวจคัดกรองโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์
อ้างอิง
Chlamydia – CDC Fact Sheet https://www.cdc.gov/std/chlamydia/stdfact-chlamydia.htm
Everything You Need to Know About Chlamydia Infection https://www.healthline.com/health/std/chlamydia
Chlamydia Infections https://medlineplus.gov/chlamydiainfections.html
Chlamydia trachomatis https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/chlamydia/symptoms-causes/syc-20355349
Chlamydia https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/4023-chlamydia