CD4 บางครั้งถูกเรียกว่า T-cells หรือ T-helper cells คือเม็ดเลือดขาวชนิดหนึ่งที่มีหน้าที่ควบคุม และต่อสู้กับเชื้อโรคต่างๆ มีหน้าที่ในการสร้างสารภูมิคุ้มกันให้ร่างกายเพื่อต่อสู้กับเชื้อโรค แบคทีเรีย เชื้อรา และไวรัส
CD4 คืออะไร ?
บทบาทสำคัญ ของ CD4 ในการสร้างภูมิคุ้มกันให้ร่างกายเพื่อต่อสู้กับเชื้อโรค หากเปรียบร่างกายของเราเหมือนประเทศ ระบบภูมิคุ้มกันจะทำหน้าที่เหมือนศูนย์บัญชาการของทหาร โดยคนปกติปกติ ค่า CD4 จะอยู่ระหว่าง 500 – 1,500 ต่อเลือด 1 ลูกบาศก์มิลลิเมตร
เมื่อรับเชื้อเอชไอวี CD4 จะเป็นอย่างไร ?
เมื่อคนปกติรับเชื้อเอชไอวี HIV เข้าสู่ร่างกาย เชื้อเอชไอวีจะเข้าไปทำลายเซลล์ CD4 แล้วก๊อปปี้ตัวเองขึ้นมาใหม่ภายใน CD4 นั้น และเมื่อ HIV ที่อยู่ใน CD4 กระจายออกมาพร้อมๆ กัน การแบ่งตัวแบบทวีคูณที่ทำให้่ HIV สามารถรวมตัวกันทำร้าย CD4 เซลล์อื่นๆ ที่ยังแข็งแรงได้อย่างรวดเร็ว ไม่ นานหลังจากที่ติดเชื้อ HIV ระดับ CD4 ของคุณมีความเป็นไปได้ที่จะลดลงอย่างรวดเร็วด้วย
การรักษาเอชไอวี และ CD4
ในปัจจุบันประเทศไทย ให้การรักษาผู้ป่วยเอชไอวีในทุกกรณี ไม่ว่าคุณจะมี จำนวน CD4 เท่าไหร่ เพราะถือว่ายิ่งรักษาเร็ว ก็ยิ่งควบคุมเอชไอวีได้ โดยผู้ป่วยที่ติดเชื้อเอชไอวีได้รับยาต้านไวรัส ค่า CD4 ก็จะเพิ่มขึ้นตามลำดับ หากผู้ป่วยทานยาต้านทุกวัน และตรงเวลา CD4 จะเริ่มคงที่อยู่ที่ระดับ 500 – 600 ตามแต่สภาพทางร่างกายของแต่ละคน
วิธีเพิ่มระดับ CD4
- รับประทานยาต้านไวรัสเอชไอวีอย่างสม่ำเสมอ
- รับประทานอาหารที่มีประโยชน์
- ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ
- พักผ่อนให้เพียงพอ
- หลีกเลี่ยงปัจจัยเสี่ยงที่ทำให้ติดเชื้อเพิ่ม
CD4 ที่เท่าไหร่ถึงเรียกว่าระดับน่าเป็นห่วง
ระดับ CD4 ที่น้อยกว่า 200 ซึ่งมีโอกาสติดเชื้อต่างๆ เรียกว่า โรคติดเชื้อฉวยโอกาส เนื่องจากภาวะภูมิคุ้มกันบกพร่อง และเข้าสู่สภาวะ เอดส์ AIDS ได้ ซึ่งรุนแรงจนอาจถึงขั้นเสียชีวิตได้ หากยากมี CD4 เพิ่มอย่างรวดเร็ว ควรมีการดูแลตัวเอง ออกกำลังกาย ทานอาหารที่ดี จิตใจสงบ กินยาอย่างต่อเนื่อง เลิกสิ่งเสพติดทุกชนิด และลดความวิตกกังวล จะช่วยให้ผู้ป่วยมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น
การรักษาด้วยยาต้านไวรัสเอชไอวี สามารถช่วยเพิ่มระดับ CD4 ของผู้ติดเชื้อเอชไอวีได้ โดยผู้ติดเชื้อเอชไอวีที่รับประทานยาต้านไวรัสเอชไอวีอย่างสม่ำเสมอ ระดับ CD4 จะเพิ่มขึ้น และช่วยให้ผู้ป่วยมีชีวิตยืนยาวขึ้นได้